W czasach, kiedy z inicjatywy władz państwowych i lokalnych budowano, niemalże od zera, osady rękodzielnicze, pojawiło się szereg miasteczek o przejrzystym, klasycystycznym układzie urbanistycznym. Wyznaczone na rynki place miały regularne, wielokątne kształty i otoczone były siecią prostopadłych i równoległych do siebie ulic. Wzdłuż ulic wytyczano prostokątne działki z przeznaczeniem na domy mieszkalne z warsztatem oraz podwórza i ogrody. Tak wyglądały osady włókiennicze z pierwszej połowy XIX wieku. Osadnicy otrzymywali działkę w wieczystą dzierżawę, a dom za darmo. Później władze zapewniały tylko darmowy budulec. Domy włókienników musiały być wybudowane według odgórnie opracowanego i ogólnie obowiązującego projektu. Były drewniane, parterowe z użytkowym poddaszem. Przez środek biegła na przestrzał sień. Po jednej stronie mieściła się izba warsztatowa, a po drugiej mieszkanie. Poddasze wykorzystywane było jako magazyn surowców i gotowych wyrobów, ewentualnie jako dodatkowa powierzchnia mieszkalna. Domy tkaczy wewnątrz tynkowano zaprawą wapienną na trzcinowej macie, co stanowiło dodatkowe ocieplenie pomieszczeń. Elewacje opracowywano poprzez oszalowanie jej deskami. Rządowe plany obejmowały nie tylko wielkość i układ budynków, ale również ich kolorystykę. Deski oszalowania mogły być malowane na jeden z kilku wyznaczonych kolorów.
